EES/EFTA-borgarar
Ríkisborgarar EES/EFTA ríkja mega dvelja og starfa hér á landi án sérstaks leyfis í allt að þrjá mánuði frá komu til landsins, eða allt að sex mánuði ef tíminn er ætlaður til atvinnuleitar.
Ef EES/EFTA-borgari hyggst dvelja lengur en þrjá mánuði á landinu ber honum að skrá sig hjá Þjóðskrá Íslands.
Aðstandendur EES/EFTA-borgara
Nánasti aðstandandi EES/EFTA-borgara, sem ekki er EES/EFTA-borgarar sjálfur, hefur heimild til að dvelja á Íslandi ef dvöl hans byggir á rétti EES/EFTA-borgara sem hefur dvalarrétt hér á landi.
Vilji hann dvelja lengur en þrjá mánuði á landinu, ber honum að sækja um dvalarskírteini til Útlendingastofnunar.
Nánustu aðstandendur EES/EFTA-borgara eru:
- Maki (hjúskaparmaki og sambúðarmaki).
- Afkomendur í beinan ættlegg, það eru börn eða barnabörn EES/EFTA-borgarans eða maka hans, sem eru yngri en 21 árs eða á þeirra framfæri.
- Ættingjar í beinan legg af eldri kynslóð, það eru foreldrar og ömmur og afar EES/EFTA-borgarans eða maka hans, sem eru á framfæri þeirra.
Aðeins maka og börnum eða ungmennum yngri en 21 árs er heimilt að dvelja hér á landi sem aðstandendur EES/EFTA-borgara sem hefur dvalarrétt hér sem námsmaður.
Gildistími dvalarskírteinis er fimm ár frá útgáfudegi eða jafnlangur dvalartíma EES/EFTA-borgarans ef hann er styttri en fimm ár.
Skírteinið fellur úr gildi ef viðkomandi dvelst utan landsins lengur en í sex mánuði á ári nema sérstakar ástæður séu fyrir hendi.
Eftir fimm ára samfellda löglega búsetu á Íslandi öðlast aðstandandi EES/EFTA-borgara ótímabundinn rétt til dvalar hér á landi.
Umsókn um dvalarskírteini fyrir aðstandendur EES/EFTA-borgara
Umsóknir er aðeins hægt að leggja fram á pappírsformi, annað hvort í þar til gerðan póstkassa í anddyri Útlendingastofnunar að Dalvegi 18 í Kópavogi eða með því að senda umsókn í bréfpósti á sama heimilisfang. Einnig er hægt að leggja inn umsóknir hjá embættum sýslumanna utan höfuðborgarsvæðisins.
Athugið að ekki þarf að greiða fyrir fyrstu umsókn. Fyrir skráningu á rétti til ótímabundinnar dvalar þarf að greiða 4500 kr.
Með umsókn um dvalarskírteini fyrir aðstandanda skulu lögð fram þau gögn sem talin eru upp hér að neðan. Ef fullnægjandi gögn berast ekki, getur það leitt til þess að afgreiðsla umsóknar tefjist eða að umsókninni verði synjað.
Gögn sem leggja þarf fram með umsókn um dvalarskírteini
- Skráningarblað. Í frumriti, vel út fyllt og undirritað af umsækjanda.
- Ljósrit gilds vegabréfs (þarf ekki að vera staðfest). Ljósrit þarf að vera af persónusíðu og síðu með undirskrift umsækjanda.
- Vottorð um fjölskyldutengsl eftir því sem við á (t.d. hjúskaparvottorð / hjúskaparstöðuvottorð / fæðingarvottorð / dánarvottorð / forsjárgögn / skilnaðargögn).
- Staðfesta þarf gildi vottorðs, annað hvort með apostille vottun eða tvöfaldri keðjustimplun. Leggja þarf fram frumrit eða staðfest afrit af frumriti vottorðsins. Sjá upplýsingar um form fylgigagna.
- Staðfesta þarf gildi vottorðs, annað hvort með apostille vottun eða tvöfaldri keðjustimplun. Leggja þarf fram frumrit eða staðfest afrit af frumriti vottorðsins. Sjá upplýsingar um form fylgigagna.
Viðbótargögn sem leggja þarf fram með umsókn fyrir afkomendur og ættingja
Ef sótt er um fyrir afkomendur EES/EFTA-borgara eða maka hans, sem eru eldri en 21 árs og á framfæri hans, eða ættingja í beinan legg af eldri kynslóð, sem er á framfæri EES/EFTA-borgarans, þarf jafnframt að leggja fram:
- Gögn til staðfestingar á að EES/EFTA-borgarinn geti framfleytt afkomanda / ættingja sínum eða maka síns, til dæmis ráðningarsamning eða launaseðla.
- Gögn sem staðfesta að afkomandi / ættingi hafi verið á framfæri EES/EFTA-borgarans.
Staðfesting á umsókn
Umsækjandi sem lagt hefur fram umsókn um dvalarskírteini sem aðstandandi EES/EFTA-borgara getur óskað eftir staðfestingu á að umsókn hafi verið lögð fram með því að hafa samband við Útlendingastofnun.
Réttur til ótímabundinnar dvalar aðstandenda EES/EFTA-borgara
Nánasti aðstandandi EES/EFTA-borgara, sem er ekki EES/EFTA-borgari sjálfur en hefur búið hér með EES/EFTA-borgara, öðlast rétt til ótímabundinnar dvalar þegar hann hefur dvalist löglega á landinu samfellt í fimm ár.
Eftirfarandi telst ekki rof á samfelldri dvöl:
- dvöl erlendis í skemmri tíma en samtals sex mánuði á ári,
- dvöl erlendis vegna herþjónustu eða
- dvöl í eitt skipti að hámarki í eitt ár af ríkum ástæðum, svo sem vegna meðgöngu, fæðingar, alvarlegra veikinda, náms eða starfsnáms eða starfa sem viðkomandi er sendur til í öðru landi.
Í undantekningar tilvikum getur aðstandandi EES/EFTA-borgara öðlast rétt til ótímabundinnar dvalar eftir skemmri tíma en fimm ár. Það getur átt við ef EES/EFTA-borgarinn, sem hann leiðir rétt sinn af, hefur sjálfur öðlast rétt til ótímabundinnar dvalar eftir skemmri en fimm ára búsetu, sbr. 3. málsgrein 87. greinar laga um útlendinga, eða við andlát EES/EFTA-borgarans, sbr. 6. málsgrein 87. greinar laga um útlendinga.
Réttur til ótímabundinnar dvalar fellur niður dveljist viðkomandi utan landsins lengur en í tvö ár samfellt.
Gögn sem leggja þarf fram til skráningar á rétti til ótímabundinnar dvalar
- Skráningarblað. Í frumriti, vel út fyllt og undirritað af umsækjanda.
- Ljósrit gilds vegabréfs (þarf ekki að vera staðfest). Ljósrit þarf að vera af persónusíðu og síðu með undirskrift umsækjanda.